Przeszczep szpiku kostnego jest jednym z podstawowych sposobów na leczenie białaczki oraz innych chorób układu krwiotwórczego. Bywa ostatnią deską ratunku dla ciężko chorych. Chociaż ilość dawców szpiku wciąż rośnie, to nadal procesowi temu towarzyszy wiele obaw. Jak choćby o ewentualne negatywne skutki, których może doświadczyć dawca szpiku.
Stosowane są dwie metody oddawania szpiku kostnego:
- oddanie komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej (w ten sposób wykonuje się 8 na 10 ogólnej liczby pobrań),
- oddanie komórek krwiotwórczych ze szpiku kostnego,
- Możliwe dolegliwości występujące na skutek oddania szpiku kostnego zależą od zastosowanej metody pobrania – http://www.podarujzycie.org/Przeszczep_szpiku
Metoda aferazy – dawstwo szpiku kostnego
Oddanie komórek krwiotwórczych z krwi nosi nazwę aferazy. Jest to zabieg ambulatoryjny, który nie wymaga znieczulenia ogólnego. Polega ona na przepuszczaniu w sposób ciągły krwi przez specjalny aparat, tzw. separator komórkowy. Za pomocą tego separatora oddziela się komórki krwiotwórcze od komórek krwi. Następnie komórki krwiotwórcze zbierane są dla biorcy, a komórki krwi powracają do dawcy. W metodzie tej u dawcy szpiku potrzeba wykonać dwa wkłucia – jedno w celu pobrania krwi, drugi do jej zwrócenia. Miejsce wkłucia jest zazwyczaj identyczne jak w przypadku standardowego pobierania krwi, a więc w zgięciu łokcia. Zabieg ten wykonuje się zwykle dwukrotnie w ciągu dwóch dni.
Metoda aferazy wiąże się z przyjęciem przez dawcę, na około 4 – 6 dni przed samym zabiegiem, podskórnych zastrzyków z lekiem, który powoduje przejście komórek krwiotwórczych we krwi obwodowej. Związane z tym procesem zwiększenie liczby komórek hematopoetycznych oraz leukocytów może powodować dolegliwości w rodzaju bólu kości, bólu mięśni, podrażnieniu w miejscu wkłucia lub ogólnego zmęczenia. Tego rodzaju skutki uboczne można łagodzić przeciwbólowymi lekami bez recepty.
Nie występuje tu żadne ryzyko związane ze z narkozą, gdyż takowa nie jest stosowana. Jedyne dolegliwości, jakie mogą pojawić się po samym zabiegu, to ból w miejscu wkłucia, drętwienie i mrowienie języka, ust i palców. Objawy te są spowodowane obniżonym poziomem wapnia we krwi i można je regulować za pomocą doustnych preparatów oraz suplementów.
Pobranie szpiku z kości biodrowej
Pobranie komórek krwiotwórczych ze szpiku kostnego jest zabiegiem chirurgicznym, który wymaga znieczulenia ogólnego lub miejscowego. Szpik pobiera się z tylnej górnej części kości biodrowej. Ilość pobranego szpiku zależy od wagi dawcy szpiku oraz biorcy, a także od ilości komórek w szpiku – http://www.podarujzycie.org/Fundacja
Ryzyko związane z zastosowaniem tej metody przeszczepu wynika przede wszystkim ze znieczulenia ogólnego. Na skutek narkozy mogą pojawić się nudności i wymioty oraz bóle głowy. Z pewnością jednak oddanie szpiku kostnego nie wiąże się z długofalowymi konsekwencjami dla zdrowia dawcy. Może wprawdzie pojawić się ból gardła po założeniu rurki do intubacji, pobolewać mogę też miejsca wkłucia, są to jednak przejściowe problemy i dawca szpiku powróci do całkowitej sprawności po 2 – 3 tygodniach.
