We współczesnych czasach niemal codziennie możemy napotkać pracowników ochrony. I to nie tylko w bankach, muzeach czy miejscach mocno turystycznych, ale także w galeriach handlowych czy mniejszych sklepach. Mimo to, większość społeczeństwa nie zdaje sobie sprawy z zakresu uprawnień, jakie przysługują pracownikom agencji ochrony. Jakie zatem czynności są dozwolone, a jakie nie leżą w gestii ochroniarzy? Na te właśnie pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym wpisie.
Podział pracowników firmy ochroniarskiej, jako istotny element ich uprawnień
Najbardziej czytelny, a co ważniejsze obowiązujący podział pracowników agencji ochrony można odnaleźć w Ustawie o ochronie osób i mienia z dnia 22 sierpnia 1997 roku (Dz.U. 2018.0.2142 t.j.). Zgodnie z tą ustawą wyróżnia się kwalifikowanych oraz niekwalifikowanych pracowników ochrony, którzy w świetle prawa mają odmienne uprawnienia.
Pierwszy typ ochroniarzy to osoby wpisane na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej lub kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego. Wykonują oni zadania związane z ochroną, działając albo w ramach wewnętrznej służby ochrony, albo na zlecenie przedsiębiorcy, który otrzymał koncesję na świadczenie usług ochrony osób i mienia.
Drugim typem pracowników firmy ochroniarskiej są osoby, które nie znajdują się na wspomnianej liście, a wykonują zadania, które leżą w gestii pracownika ochrony na rzecz przedsiębiorcy posiadającego wspomnianą uprzednio koncesję. Ustawa z 1997 roku określa takie stanowisko jako niekwalifikowany pracownik ochrony. Niestety jego uprawnienia w porównaniu do pierwszego typu są dosyć mocno ograniczone.
Czy wiesz, co może ochroniarz? Czyli słów kilka o uprawnieniach pracowników firmy ochroniarskiej
Tak samo jak podział pracowników agencji ochrony, tak również ich uprawnienia są regulowane przez Ustawę o ochronie osób i mienia z dnia 22 sierpnia 1997 roku. Według zawartych tam postanowień, zarówno kwalifikowany, jak i niekwalifikowany pracownik ma prawo do:
- ustalenia, czy dana osoba może przebywać na terenie lub w obiekcie znajdującym się pod jego ochroną, a także do przeprowadzenia kontroli tożsamości tej osoby;
- wezwania nieuprawnionej osoby do opuszczenia chronionego obszaru. To samo prawo przysługuje ochroniarzowi w przypadku osób zakłócających porządek;
- zatrzymania osoby, która bezpośrednio stanowi zagrożenie dla zdrowia i/lub życia ludzi bądź chronionego mienia. Jednak w takiej sytuacji pracownik agencji ochrony musi niezwłocznie przekazać tę osobę w ręce policji.
To jednak nie koniec uprawnień ochroniarzy. Jak zostało uprzednio wspomniane, kwalifikowany pracownik firmy ochroniarskiej posiada większy repertuar uprawnień. Co za tym idzie, oprócz wyżej wymienionych praw, może on w przypadku zagrożenia powierzonych ochronie dóbr lub w momencie odpierania ataku, zastosować tzw. środki przymusu bezpośredniego, do których zalicza się kajdanki zakładane tylko na ręce, pałkę służbową używaną tylko do obezwładniania czy siłę fizyczną – techniki obrony, obezwładniania i transportu. Należy jednak podkreślić, że kwalifikowani pracownicy agencji ochrony są zobligowani do używania środków przymusu bezpośredniego proporcjonalnie do stopnia zagrożenia, a więc mówiąc kolokwialnie – muszą wybierać „narzędzia” o najmniejszej dolegliwości, tak, aby wyrządzona szkoda była jak najmniejsza. Co równie ważne, w żadnym wypadku ochroniarz nie może używać ich prewencyjnie ani w celu przełamania biernego oporu.
To o czym warto również wiedzieć, to fakt, że w szczególnych przypadkach, kwalifikowany pracownik ochrony może użyć broni palnej. Kiedy konkretnie? Po pierwsze może z niej skorzystać w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na życie bądź zdrowie zarówno swoje, jak i innych osób. Po drugie, może jej użyć przeciwko osobie, która nie zastosowała się do wezwania natychmiastowego porzucenia broni lub innego, niebezpiecznego narzędzia. Trzecią sytuacją jest użycie broni palnej wobec jednostki, która usiłuje bezprawnie, przemocą odebrać broń palną ochroniarzowi. Ostatnim warunkiem jej użycia przez pracowników firm ochroniarskich jest odparcie gwałtownego, bezpośredniego i bezprawnego zamachu na ochraniane osoby, wartości pieniężne lub inne przedmioty wartościowe czy niebezpieczne. Rzecz jasna, aby kwalifikowany pracownik ochrony mógł posługiwać się bronią palną, musi posiadać aktualne pozwolenie na nią, jak również ukończyć szereg kursów i szkoleń.
Wyposażenie pracowników prywatnej firmy ochroniarskiej – poznaj obowiązki ochroniarza
Oprócz uprawnień, pracownik firmy ochroniarskiej ma również szereg obowiązków. Przede wszystkim musi on mieć zawsze przy sobie legitymację, posiadającą swój indywidulany numer, a także dane jej właściciela. Wynika to z faktu, że w określonych sytuacjach pracownik agencji ochrony ma obowiązek okazać niniejszą legitymację.
Jeżeli mowa o wyposażeniu pracownika firmy ochroniarskiej, to w jego skład wchodzą także m.in.:
- uniformy lub ubrania wizytowe dostosowane do indywidualnych potrzeb klienta;
- środki łączności – radiowe, cyfrowe lub GSM, umożliwiające efektywną komunikację;
- środki transportu, np. specjalistyczne samochody, które wspierają działania ochroniarzy;
- środki ochrony osobistej, w tym kamizelki kuloodporne, hełmy, gogle, które zapewniają bezpieczeństwo w niebezpiecznych sytuacjach;
- środki przymusu bezpośredniego, tj. kajdanki, pałki służbowe, ręczne miotacze substancji obezwładniających (inaczej gaz pieprzowy), aby skutecznie interweniować w sytuacjach konfliktowych;
- niektórych przypadkach uzbrojenie, np. broń palna, co zależy od specyfiki i wymagań zadań ochrony.
Warto podkreślić, że pracownik firmy ochroniarskiej bez odpowiednich kwalifikacji, będąc osobą cywilną, może legalnie posiadać własne środki do samoobrony, takie jak gaz pieprzowy czy pałka teleskopowa. Prawo nie zabrania posiadania tych przedmiotów. Jednakże, w takim przypadku, nie są one traktowane jako elementy środków przymusu bezpośredniego w związku z pełnioną przez ochroniarza pracą.
Po więcej informacji z zakresu agencji ochrony, zapraszamy do śledzenia strony Juwentus jednego z najlepiej rozpoznawalnych marek rynku security w Polsce.